Dareios I.

Abzäichnig vo dr Dareios-Figur mit Beschrifdig (ΔΑΡΕΙΟΣ, oobe rächts) vo dr „Perservase“ vom apulische Dareios-Mooler; um 340/20 v. d. Z.

Dr Dareios I. (altpersisch Dārayavauš, babylonisch Dariamuš, elamisch Dariyamauiš, aramäisch Dryhwš, hebräisch Darjaweš, altgriech. Δαρεῖος, latiinisch Darius; * 549 v. d. Z.; † 486 v. d. Z.), vilmol au Darius dr Groossi gnennt, isch Groossköönig vom persische Achemenideriich gsi, dr nünt Köönig us dr Dünastii vo de Achemenide. Si persische Naame bedütet Dä, wo s Guete ufrächt erhaltet.

Dr Dareios I. gältet näben em Kyros em Groosse as dr bedütendsti Groossköönig vom altpersische Riich. Zu de Läistige, wo zu deere Iischetzig biidrääge, ghöört d Ernöijerig vo de Riichsstrukture. Sini Verwaltigsreforme si no lang noch em Ändi vom Achemenideriich as vorbildlig aagluegt worde. Es isch sogar mööglig, ass si d Organisazioon vom Römische Riich beiiflusst häi. Dr Dareios het usserdäm d Künst gförderet, bsundrigs d Archidekdur, het Persepolis gründet und vor allem Susa usbaut.

In Öiropa isch er aber vor allem wägen em Ufstand vo de Stedt in Ionie bekannt, won er underdruckt het und wäge de Chrieg, won er denn gege d Grieche gfüert und verloore het.